Firma biotechnologiczna obiecuje, że za kilka lat odtworzy mamuta
2 lutego 2023, 10:24Amerykańska firma biotechnologiczna Colossal twierdzi, że w 2027 roku doprowadzi do ponownego pojawienia się na Ziemi jednego z najbardziej znanych, nieistniejących już gatunków – mamuta włochatego. Jeśli się uda, mamut zostanie reintrodukowany w środowisku arktycznym, w którym niegdyś żył. Przedsiębiorstwo, w które zainwestowała m.in. rządowa firma venture capital finansująca prace nad najnowszymi technologiami na potrzeby CIA, chce w ten sposób walczyć ze zmianami klimatu czy pomóc w przetrwaniu słoniom.
Rolnictwo przyniosło przemoc. Neolityczni rolnicy nie byli tak pokojowo nastawieni, jak się wydaje
24 stycznia 2023, 10:37We wczesnych społecznościach rolniczych północno-zachodniej Europy przemoc była codziennością, wskazują badania brytyjsko-szwedzko-niemieckiej grupy naukowej. Naukowcy przyjrzeli się szczątkom ponad 2300 rolników ze 180 stanowisk archeologicznych z okresu pomiędzy 8000 a 4000 lat temu i zauważyli, że w przypadku ponad 10% z nich widoczne są obrażenia od broni.
Tracimy z oczu gwiazdy. Zanieczyszczenie światłem rośnie znacznie szybciej niż sądzono
20 stycznia 2023, 11:45Tempo, w jakim ludzkość traci z oczu gwiazdy, jest większe niż dotychczas sądzono. Z powodu rosnącego zanieczyszczenia światłem ludzie na całym świecie widzą coraz mniej gwiazd na nocnym niebie. Jasność nocnego nieboskłonu zwiększa się o 7–10% rocznie. To znacznie szybciej, niż wynikało dotychczas z samych tylko pomiarów satelitarnych emisji sztucznego światła.
Przystosowanie do trawienia laktozy doprowadziło do zwiększenia rozmiarów i masy ciała ludzi?
19 stycznia 2023, 17:54Profesor Jay Stock z kanadyjskiego Western University twierdzi, że konsumpcja mleka w niektórych regionach świata w okresie od 7000 do 2000 lat temu doprowadziła do zwiększenia masy i rozmiarów ciała ludzi. W tym samym czasie w innych regionach świata dochodziło do redukcji wielkości ludzkiego organizmu. Stock i jego zespół zauważyli, że do zwiększenia rozmiarów ciała H. sapiens doszło tam, gdzie z przyczyn ewolucyjnych częściej występowały geny pozwalające dorosłym ludziom na trawienie mleka.
Mesobiotus maklowiczi – niesporczak nazwany na cześć Roberta Makłowicza
2 stycznia 2023, 13:03Do typu niesporczaków (Tardigrada) należy obecnie ponad 1400 gatunków. Właśnie wzbogacił się on o dwa kolejne gatunki, a ich odkrywca – doktor Daniel Stec z Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN w Krakowie – skorzystał z przywileju odkrywcy i nadał im nazwy. Pierwszy z nich nazwał Mesobiotus diegoi po swoim przyjacielu, znanym rotiferologu Diego Fontaneto. Drugi zaś zyskał nazwę Mesobiotus maklowiczi, od Roberta Makłowicza, którego przedstawiać nie trzeba.
Polskie koty to potomkowie co najmniej 3 linii genetycznych. Kiedy przybyły na nasze tereny?
15 grudnia 2022, 10:26Niedawne badania wykazały, że koty udomowiono na terenie Żyznego Półksiężyca przed około 10 000 lat, a ich przodkiem jest Felis sylvestris lybica. Jak jednak rozprzestrzeniły się po świecie i trafiły do Europy Centralnej i Polski? Wstępne odpowiedzi na te pytania uzyskał zespół naukowy z Polski, Słowacji, Serbii, Węgier, Czech, Mołdowy i Belgii.
Jeden z najstarszych udomowionych psów żył w Kraju Basków
30 listopada 2022, 09:36Psy były pierwszymi zwierzętami udomowionymi przez człowieka. Nie znamy jednak czasu i miejsca, gdzie zyskaliśmy najlepszych przyjaciół. Najstarsze archeologiczne pozostałości po niewątpliwie udomowionych psach pochodzą z okresów kultury magdaleńskiej (Abri le Morin, Francja, ok. 15 000 – ok. 14 200 lat temu), epigraweckiej (Grotta Palicci, Włochy, ok. 14 300 – ok. 13 700 lat temu), kebrajskiej i natufijskiej (Kebara, Izrael, ok. 12 500–12 000 lat temu). Naukowcy z Uniwersytetu Kraju Basków (EHU) datowali psią kość, która jest znacznie starsza od wszystkich tutaj wymienionych przykładów.
Polska uczona odkryła dwa nieznane teksty jednego z najwybitniejszych hiszpańskich poetów
22 listopada 2022, 10:52Garcilaso de la Vega był jednym z największych poetów hiszpańskiego renesansu, wojownikiem i dworzaninem, o którego życiu można by nakręcić film sensacyjny. Służył na dworze swojego rówieśnika, króla Hiszpanii Karola I, który jako Karol V był świętym cesarzem rzymskim. Garcilaso raz łapał za pióro, raz za miecz. Wprowadził do hiszpańskiej poezji włoskie metrum i stworzył zwrotkę o nazwie lira. Brał też udział w licznych bitwach na terenie Europy i Afryki Północnej.
W Hiszpanii znaleziono szczątki jednego z największych żółwi, jakie żyły na Ziemi
22 listopada 2022, 06:02W subtropikalnych morzach górnej kredy w pobliżu dzisiejszej Europy, powszechnie występowały żółwie morskie. Jednak, w przeciwieństwie do współczesnych im żółwi dzisiejszej Ameryki Północnej, europejskie żółwie były nieduże. Długość karapaksu żadnego europejskiego taksonu nie przekraczała 1,5 metra. Tymczasem w okolicach dzisiejszej Ameryki Północnej występowały giganty z rodzaju Archelon i Protostega, których karapaks miał ponad 3 metry długości
Starożytny amulet pozwoli wyjaśnić jedną z największych zagadek lingwistyczych Europy?
16 listopada 2022, 11:00Ponad 2000 lat temu na drzwiach pewnego domostwa na północy Hiszpanii wisiał amulet w kształcie dłoni. W 2021 roku zabytek znaleźli archeolodzy pracujący na górze Irulegi w pobliżu Pampeluny. Specjaliści z Sociedad de Ciencias Aranzadi prowadzą tam wykopaliska przy ruinach średniowiecznego zamku i osady z epoki żelaza. Dłoń zabezpieczono i wysłano do konserwacji. Okazało się, że to nie zwykły amulet, a sensacyjne znalezisko, które może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego.